Heb je ooit last gehad van opgezwollen benen of enkels, vooral aan het eind van de dag? Als je last hebt van hartfalen, is dit meestal een dagelijkse strijd. Gelukkig zijn hier diverse oplossingen voor die het een stuk dragelijker maken, en één van die oplossingen zijn steunkousen. Hoewel het wellicht te simpel klinkt, kunnen goede compressiekousen je helpen naar een betere doorbloeding. Wat is de precieze reden waarom steunkousen bij hartfalen worden aangeraden? Hoe werken ze en wat is dan de beste keuze bij deze aandoening? Butik21 helpt je op weg!
Hartfalen en vochtophopingen
Hartfalen betekent simpel gezegd dat je hart minder goed bloed door je lichaam pompt, dan het zou moeten. Je hart kan het bloed niet meer efficiënt rondpompen, waardoor je organen en spieren niet voldoende zuurstof en voedingsstoffen tot zich krijgen.
Een symptoom die vaak voorkomt bij hartfalen is opgezwollen benen, enkels en voeten door vochtophoping, ook wel oedeem genoemd. Dit ontstaat doordat vocht via het bloed door het lichaam stroomt. Echter heeft het hart hier nu minder kracht voor, waardoor de bloedvaten sneller volraken en het vocht hieruit lekt.
Hierdoor kun je mede last krijgen van zware, pijnlijke benen en zelfs van wondjes die moeilijk genezen. Dat is allesbehalve prettig, en daarom zijn er gelukkig oplossingen, zoals steunkousen.
Wat zijn steunkousen?
Steunkousen zijn speciaal ontworpen kousen die een gelijkmatige druk uitoefenen op je benen. Deze druk helpt om het vocht (oedeem) dat zich in je benen ophoopt weer terug naar je hart te pompen. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende sterktes en lengtes, afhankelijk van je klachten en de mate van oedeem.
Er is een verschil tussen steunkousen en compressiekousen. Steunkousen hebben een lichte tot matige druk en zijn ideaal voor mensen die preventief iets willen doen of milde klachten hebben. Compressiekousen daarentegen hebben een sterkere druk en worden vaak voorgeschreven door een arts, bijvoorbeeld bij ernstig oedeem of trombose.
Waarom steunkousen bij hartfalen?
Je hebt inmiddels geleerd wat hartfalen is en wat steunkousen zijn, maar waarom zou je deze twee met elkaar verbinden? Waarom zijn steunkousen bij hartfalen zo effectief? In deze paragraaf duiken we in de voordelen van steunkousen voor mensen met hartfalen en hoe ze kunnen helpen bij het beheersen van symptomen, zoals vochtophoping en het herstellen van complicaties.
Verminderen van vochtophopingen
Het belangrijkste doel van steunkousen bij hartfalen is het verminderen van vochtophopingen in je benen en voeten. Door de druk die de kousen uitoefenen, wordt het vocht teruggeduwd naar je bloedsomloop, waardoor je hart het makkelijker kan rondpompen. Dit zorgt ervoor dat je benen minder opgezwollen zijn en dat je minder last hebt van zware en pijnlijke benen.
Verbeteren van de bloedcirculatie
Naast het verminderen van vochtophopingen helpen steunkousen ook om de bloedcirculatie in je benen te verbeteren. Bij hartfalen kan het bloed zich ophopen in je onderbenen, wat kan leiden tot een slechte doorbloeding. Steunkousen ondersteunen de natuurlijke pompwerking van je benen, waardoor je bloedsomloop een extra zetje krijgt.
Voorkomen van complicaties
Wanneer je hartfalen hebt, loop je een groter risico op complicaties, zoals trombose of open beenwonden. Steunkousen helpen niet alleen om deze complicaties te voorkomen, maar kunnen ook bijdragen aan het sneller herstellen van bestaande problemen. Door de betere doorbloeding en druk die ze uitoefenen op de benen, kunnen wondjes bijvoorbeeld sneller genezen.
Wanneer moet je geen steunkousen dragen bij hartfalen?
Hoewel steunkousen veel voordelen bieden, zijn er ook situaties waarin je ze beter niet kunt dragen. Als je bijvoorbeeld ernstige problemen hebt met de bloedsomloop in je benen, zoals arteriële insufficiëntie, kunnen steunkousen juist averechts werken. De druk kan in dat geval de bloedtoevoer naar je voeten nog verder belemmeren, wat kan leiden tot ernstige complicaties. Het is daarom belangrijk om altijd met je arts te overleggen voordat je begint met het dragen van steunkousen.
Daarnaast moet je ook voorzichtig zijn als je last hebt van huidproblemen, zoals eczeem of wondjes op je benen. De druk, warmte en wrijving van de steunkousen kan de huid irriteren en de klachten verergeren. Zorg er dus voor dat je huid goed verzorgd is en dat je eventueel wondjes eerst laat genezen, voordat je de kousen gaat dragen.
Wat is compressietherapie en hoe kan het helpen?
Compressietherapie is een behandeling waarbij steunkousen of compressiebandages worden gebruikt om druk uit te oefenen op je benen. Het doel is om de bloedcirculatie te verbeteren en vochtophopingen te verminderen. Deze therapie wordt vaak voorgeschreven bij hartfalen, maar ook bij andere aandoeningen, zoals spataderen of trombose.
Hoe werkt compressietherapie?
De druk die door de kousen of bandages wordt uitgeoefend, is het sterkst rond je enkels en neemt geleidelijk af naar boven toe. Dit drukverschil helpt het bloed om terug te stromen naar je hart. Het voorkomt dat het bloed zich ophoopt in je benen en helpt om vocht dat zich al heeft opgehoopt weer af te voeren.
Voor wie is compressietherapie geschikt?
Compressietherapie is geschikt voor mensen met hartfalen die last hebben van vochtophopingen in de benen. Maar ook mensen met andere aandoeningen, zoals chronische veneuze insufficiëntie of lymfoedeem, kunnen baat hebben bij deze therapie.
Het is belangrijk dat compressietherapie wordt toegepast onder begeleiding van een arts of specialist, omdat de druk en het type kous aangepast moeten worden aan je specifieke situatie.
Welke steunkousen zijn het beste bij hartfalen?
Niet alle steunkousen zijn hetzelfde, en bij hartfalen is het belangrijk dat je de juiste soort kiest. Maar waar moet je op letten bij het kiezen van steunkousen? In deze paragraaf bespreken we de verschillende soorten steunkousen, van drukklassen tot materialen, en geven we je tips om de beste keuze te maken voor jouw situatie.
De juiste drukklasse
Compressiekousen zijn verkrijgbaar in verschillende drukklassen, variërend van lichte druk voor dagelijks gebruik (drukklasse 1) tot zeer sterke druk (drukklasse 4). Bij hartfalen wordt vaak gekozen voor kousen in drukklasse 2 of 3, omdat deze voldoende druk uitoefenen om vochtophopingen te verminderen, zonder te veel druk uit te oefenen op de bloedvaten. Het is belangrijk om samen met je arts of specialist de juiste drukklasse te bepalen.
Lengte van de kousen
Steunkousen zijn verkrijgbaar in verschillende lengtes, van enkelhoge tot kniehoge en zelfs dijhoge kousen. Voor de meeste mensen met hartfalen zijn kniehoge kousen voldoende, omdat het oedeem zich meestal rond de enkels en kuiten ophoopt. Als je last hebt van vochtophopingen in je dijen, kunnen dijhoge kousen een betere keuze zijn.
Materiaal en comfort
Steunkousen zijn gemaakt van elastische materialen, die zowel stevig als comfortabel moeten zijn. Ze moeten goed aansluiten op je benen zonder te knellen of af te zakken. Er zijn verschillende materialen beschikbaar, zoals katoen, nylon, of een mix van synthetische stoffen. Kies een materiaal dat comfortabel aanvoelt op je huid en dat je gemakkelijk kunt aan- en uittrekken.
Het is ook belangrijk dat je kousen regelmatig wast en vervangt, omdat ze na verloop van tijd hun elasticiteit kunnen verliezen. Dit kan ervoor zorgen dat ze minder effectief worden. Zorg er daarom voor dat je altijd een paar reservekousen in huis hebt.
Worden steunkousen vergoed door de zorgverzekering?
Kosten zijn natuurlijk altijd een factor wanneer je medische hulpmiddelen moet aanschaffen. De vraag die veel mensen zich stellen, is of steunkousen vergoed worden door de zorgverzekering. We geven je graag een duidelijk overzicht van wat er wordt vergoed uit zowel de basis- als aanvullende zorgverzekering.
Basisverzekering
In sommige gevallen worden steunkousen vergoed vanuit de basisverzekering, maar dit hangt af van de medische indicatie en het type kousen dat je nodig hebt. Als je hartfalen hebt en je arts schrijft steunkousen voor, is de kans groot dat je in aanmerking komt voor een vergoeding. Hiervoor heb je wel een verwijzing van je arts nodig en is het verstandig om te kijken naar aangesloten verkooppunten.
Aanvullende verzekering
Als de kosten van steunkousen niet volledig worden gedekt door de basisverzekering, kun je mogelijk aanspraak maken op een vergoeding vanuit je aanvullende verzekering. Dit hangt af van je polis en de voorwaarden van je zorgverzekering. Het is daarom verstandig om je polis goed te checken of contact op te nemen met je zorgverzekeraar voor meer informatie.
Eigen risico
Houd er rekening mee dat je mogelijk een gedeelte eigen risico moet betalen voor de steunkousen, afhankelijk van je resterende eigen risico en de dekking van je verzekering. Deze eigen bijdrage kan variëren, dus het is goed om vooraf te informeren wat de kosten zijn en wat je vergoed krijgt.
Nog een aantal praktische tips
Het dragen van steunkousen kan even wennen zijn, vooral als je ze nog nooit eerder hebt gebruikt. Daarom hier een paar praktische tips om het je wat makkelijker te maken!
Trek je kousen ’s ochtends aan
Het is het beste om je steunkousen ’s ochtends aan te trekken, voordat je uit bed komt. Op dat moment zijn je benen nog niet opgezwollen, en gaat het aantrekken een stuk makkelijker. Zorg ervoor dat je benen droog en schoon zijn voor je de kousen aantrekt. Smeer je benen niet van tevoren in, maar doe dit liever als je ze uittrekt, ’s avonds voor het slapengaan.
Gebruik een aantrekhulp
Als je moeite hebt met het aantrekken van de kousen, kan een speciale aantrekhulp een uitkomst zijn. Dit is een eenvoudig hulpmiddel dat je helpt om de kousen zonder al te veel moeite aan te trekken.
Zorg voor een goede pasvorm
Het is belangrijk dat je steunkousen goed passen. Te strakke kousen kunnen oncomfortabel zijn en je bloedsomloop belemmeren, terwijl te losse kousen hun werk niet goed kunnen doen. Lees hier hoe je jouw steunkousen het beste kunt (laten) aanmeten.
Vervang je kousen regelmatig
Om ervoor te zorgen dat je steunkousen effectief blijven, is het belangrijk om ze regelmatig te vervangen. De meeste kousen gaan ongeveer zes maanden mee, afhankelijk van hoe vaak je ze draagt en hoe je ze onderhoudt.